Boek 7: Grote harmonisering in het contractenrecht

Een nieuw kader

De invoering van Boek 7 van het (Nieuw) Burgerlijk Wetboek is een ingrijpende vereenvoudiging. De lappendeken van aparte regels voor aanneming van werk, lastgeving, bewaring, bruikleen en andere bijzondere contracten wordt nu onder één overkoepelende titel gezet: het dienstencontract. Daarmee verdwijnt de versnippering en wordt het eenvoudiger om te weten welke regels van toepassing zijn.

Wat valt er onder dienstencontracten?

Elke overeenkomst waarbij één partij zich, zonder ondergeschiktheid, verbindt om een materiële of intellectuele prestatie te leveren voor een ander. Van consultant tot loodgieter, van marketeer tot transporteur. Prestaties die vroeger onder verschillende contractstypen vielen, vallen nu onder hetzelfde kader.

Rechtstreekse vordering

De echte gamechanger is de rechtstreekse vordering. Onder het oude recht bestond discussie of een hulppersoon (bijv. onderaannemer) alleen in de bouwsector de opdrachtgever rechtstreeks kon aanspreken of ook daarbuiten. Boek 7 trekt die discussie recht. De rechtstreekse vordering van de hulppersoon tegen de opdrachtgever geldt voortaan voor alle dienstencontracten. Concreet kan de onderaannemer, wanneer de hoofdaannemer niet betaalt, onder de wettelijke voorwaarden de opdrachtgever rechtstreeks aanspreken op wat nog verschuldigd is in verband met de geleverde dienst.

Vereenvoudiging

Boek 7 maakt de kwalificatie van contracten eenvoudiger. Behalve de koop vallen overeenkomsten doorgaans onder de noemer diensten. Tegelijk verandert het risicoprofiel en kunnen opdrachtgevers voortaan rechtstreeks worden aangesproken door aannemers van hun contractanten. Een onderaannemer heeft dus een rechtstreekse hefboom richting opdrachtgever wanneer de betaling door de hoofdaannemer stokt. Dat vergroot de druk en vraagt strakkere afspraken van ondernemingen.

Wat betekent dit?

In de praktijk betekent dit dat contracten en algemene voorwaarden opnieuw tegen het licht moeten worden gehouden:

• Benoem duidelijk of het gaat om koop of diensten
• Leg verantwoordelijkheden tussen opdrachtnemers en hulppersonen ondubbelzinnig vast
• Zorg dat (door)betalingsclausules transparant zijn en hou rekening met de mogelijkheid van een rechtstreekse vordering
• Kijk ook of verzekeringen en compliance-processen zijn afgestemd op de nieuwe risico’s

Conclusie

Boek 7 BW staat dus voor vereenvoudiging én versterking. Voor ondernemingen is het nu essentieel om hun contractenbeheer, algemene voorwaarden en interne processen opnieuw onder de loep te nemen. Alleen zo kan men zich wapenen tegen de nieuwe spelregels die voortaan (vermoedelijk 2026) het contractenrecht bepalen.

Contact

Juridische vragen? Contacteer ons gerust via mieke.trombetta@halsten.be of info@halsten.be voor advies op maat.

Mieke Trombetta
mieke.trombetta@halsten.be